- rozwijalnia
Dziecko w świecie muzyki
01.10. - Międzynarodowy Dzień Muzyki
Czym jest muzyka dla małego dziecka? Wesołymi pląsami do piosenki „Baby Shark”? Spontanicznym skakaniem do utworów Śpiewających Brzdąców? Czy też świetną okazją do rozwoju mózgu? Po co w ogóle w przedszkolu zajęcia rytmiki, skoro w ciągu dnia dzieci i tak cały czas śpiewają, tańczą i słuchają muzyki?
Czas od narodzin do 5-6 roku życia jest bardzo ważnym okresem rozwoju małego dziecka. W tym czasie dziecko rozwija się najszybciej, każdego dnia nabywa nowe umiejętności, a jego mózg rośnie w niezwykle szybkim tempie.
Może to się wydawać dziwne, ale z muzyką mamy styczność już w brzuchu mamy. Otaczają nas wtedy dźwięki szumiące, które zaraz po narodzinach koją nasze nerwy i uspokajają. Słyszymy również bicie serca i najważniejszy w tym czasie - głos mamy. Kiedy dziecko przyjdzie na świat wydaje pierwszy, najważniejszy dźwięk – krzyk, którym zaznacza swoją obecność. Jak kształtuje się mowa u dzieci? Również dzięki niepozornym dźwiękom, dzieci wokalizują, gaworzą, sylabizują, np. aa, guu, ba, da, itp. Dziecko wydaje dźwięki, zaczyna je słyszeć, przetwarzać, gdy rodzic wtóruje dziecku i powtarza za nim, powstają pierwsze dialogi i nici porozumienia. Od ciszy, bulgotania, szumu, po dźwięki otoczenia, najbliższych, a także nas samych – to właśnie tu zbliżamy się do istoty muzyki.
Czy wśród tak wielu dziedzin nauki, muzyka jest naprawdę potrzebna? Tak, i to bardzo…. Aktywności muzyczne sprzyjają wielu obszarom poznania w jednym czasie, pomagają wyrażać emocje za pomocą ruchów, gestów, melodii, sprzyjają w nauce zapamiętywania, pomagają szybciej się skoncentrować i być uważnym. Dodatkowo pomagają w nawiązywaniu więzi i w kontaktach społecznych.
W Przedszkolu Niepublicznym„Chatka Misia Uszatka” we Wrześni postanowiliśmy rozszerzyć zajęcia muzyczne, tworząc autorski program zajęć muzyczno - rytmicznych z elementami mindfulness. "MindMusic" jest odpowiedzią na zapotrzebowanie i pogłębienie treści muzycznych w edukacji przedszkolnej. Jego głównym celem jest stymulowanie rozwoju poznawczego, emocjonalnego i ruchowego dzieci poprzez różne formy aktywności muzycznej oraz treningów Uważności.
Każdą aktywność muzyczną dostosowujemy do etapu i potrzeb dziecka w danym czasie. Mówimy tu nie tylko o grze na instrumentach, śpiewaniu czy tańcu. Aktywnościami muzycznymi są również zabawy dźwiękami, szukanie ich, powtarzanie ich i porównywanie. To również wsłuchiwanie się w otaczające nas dźwięki i poszukiwanie ciszy. Rozwijamy przy tym, m.in. słuch, mowę, pamięć, uwagę, kreatywność i percepcję. Z powodzeniem łączymy też muzykę z innymi dziedzinami sztuki – z plastyką, z teatrem.
Zajęcia muzyczno - rytmiczne z elementami mindfulness mają za zadanie:
rozbudzić w dzieciach ciekawość sztuką, muzyką, teatrem i szeroko pojętą kulturą,
nauczyć słuchać, przeżywać, odtwarzać oraz tworzyć muzykę,
zapoznać dzieci z historią polskiej muzyki poważnej oraz rozrywkowej,
pozwolić dziecku zrozumieć świat wartości społeczno - moralnych,
nauczyć relaksowania się, odpoczynku, wyciszenia,
wspomagać rozwój emocjonalny dziecka, które dzięki muzyce może wyrazić swoje pragnienia, uczucia i wyobrażenia,
wprowadzić elementy treningu uważności podczas codziennych czynności w przedszkolu,
zapoznać dzieci z różnymi rodzajami muzyki, z instrumentami konwencjonalnymi oraz niekonwencjonalnymi,
zaktywizować dzieci poprzez muzykę przy wykorzystaniu twórczych, innowacyjnych metod nauczania muzyki oraz technik muzykoterapeutycznych.
No dobrze, a co robić po przyjściu z pracy, z przedszkola? Jak rozwijać mózg naszego dziecka dzięki muzyce czy też sztuce, jeśli nie mamy o nich pojęcia? Jest na to kilka sposobów:
Sposób 1.
Możemy rozwijać pamięć, uwagę i koncentrację poprzez podarowanie sobie ciszy i spokoju. Po przyjściu do domu nie włączajcie radia, telewizji, dajcie sobie kilka minut na odsapnięcie, relaks. Zagrajcie w grę wymagającą koncentracji i uwagi – memory, gra w karty, kalambury. Jeśli chcecie pomóc sobie w nauce i szybszym przetwarzaniu informacji, warto posłuchać muzyki klasycznej, filmowej lub instrumentalnej, uspokajające są również dźwięki natury związane z wodą. Pamiętajmy jednak, że dla niektórych najlepsza będzie po prostu cisza.
Sposób 2.
Rozwój mowy zaczyna się już od dnia narodzin. Pamiętajmy, że najważniejszym instrumentem jest nasz głos, nie bójmy się go używać w zabawach z dzieckiem, nawet jeśli nie potrafimy śpiewać. Zabawcie się w domu w odtwarzanie dźwięków – naśladowanie odgłosu brzęku kluczy, stukania łyżką w stół lub w garnek, bądź też wymyślanie dziwnych, trudnych do powtórzenia dźwięków. Wesołe wygłupy na pewno zadowolą Wasze pociechy.
Sposób 3.
Słuch trudno „wyłączyć”, często okazuje się, że jesteśmy wrażliwi na zbyt głośne dźwięki, bądź nietypowe i niekomfortowe dla nas odgłosy. Bardzo ważne jest, abyśmy zadbali o odpowiednie środowisko akustyczne dla naszego dziecka, ograniczyć bodźce słuchowe tak, aby dziecko mogło się skupić na dobrych dźwiękach oraz wyostrzyć inne zmysły.
Sposób 4.
Jak często słyszycie utwór, który kojarzy Wam się z miejscem, wydarzeniem lub konkretną osobą? Jest tak dlatego, że muzyka wzbudza w nas emocje – i te dobre, i te złe. Zrozumienie, wyrażanie oraz kontrolowanie emocji, to jedna z najważniejszych rzeczy w prawidłowym rozwoju dziecka. By regulować stany emocjonalne dziecka wystarczy włączyć mu odpowiednią melodię/piosenkę, która ma za zadanie pobudzić, zaktywizować, czy też wyciszyć dziecko.
Sposób 5.
By wyrazić swoje emocje, a ciężko Wam mówić – śpiewajcie, i to tak, jak Wam w duszy gra. Warto też włączyć ulubioną muzykę, bawić się i improwizować ruchem – tupanie, skakanie czy wesołe pląsy pozwalają wyrzucić z ciała nagromadzone emocje.
Sposób 6.
Rozwój percepcji, czyli procesów zmysłowych możemy zacząć zaraz po opuszczeniu budynku przedszkola, poprzez spacer. Słuchajcie otoczenia, zwróćcie uwagę na rytmy, formy, zapachy, barwy wokół Was. W domu nie bójcie się odkrywać nowych gatunków muzycznych, nawet jeśli nie przepadacie za reagge, jazzem czy operą, dajcie dziecku możliwość posłuchania, przetestowania nowych melodii, rytmów. Korzystajcie również z ofert wyjścia na koncert, przedstawienie – obcowanie z kulturą i sztuką to zawsze ciekawa i edukacyjna forma spędzania czasu z rodziną.
Autor: Dagmara Kwiatkowska